Podlasie: Spieszmy się jeździć pociągami… czyli jak szybko zlikwidować kolej


W 2014 roku pociągi regionalne na Podlasiu pokonają dwa razy mniej kilometrów niż w roku 2006. Jest to największy spadek liczby połączeń w skali kraju. Podlasie charakteryzuje się również najniższymi w kraju nakładami finansowymi na przewozy kolejowe. Województwo przeznacza na nie 15,5 mln zł, co stanowi 1,7 % obecnego budżetu województwa.

W związku z publiczną dyskusją jaką wywołało ogłoszenie przetargu na kolejowe przewozy pasażerskie w latach 2015-2016, Fundacja Centrum Zrównoważonego Transportu zabrała w niej głos.

W specyfikacji przetargowej określono minimalną liczbę pociągów na poszczególnych odcinkach linii kolejowych, co przemnożone przez ich długość daje minimalną wymaganą liczbę pociągo-kilometrów do wykonania w ciągu roku. Wynosi ona ok. 1,00 mln pociągo-kilometrów (doliczając dodatkową parę pociągów do Grajewa, finansowaną via województwo warmińsko-mazurskie). Tyle też zostanie wykonane, żaden oferent nie wykona dodatkowych kursów, za które nikt mu nie zapłaci.

Największy sprzeciw budzi stwierdzenie Rzecznika Urzędu, który informuje, iż dotacja będzie identyczna jak w latach poprzednich, bo większej budżet województwa nie udźwignie. Trudno się z tym zgodzić, gdyż Województwo Podlaskie dotuje przewozy kolejowe najmniejszą kwotą w kraju – tak w wartościach bezwzględnych, jak i w odniesieniu do wielkości budżetu województwa. W 2014 r. na przewozy kolejowe Województwo Podlaskie przeznaczy 15,5 mln zł, to jest ledwie 1,7% swojego budżetu, podczas gdy połowa województw przeznacza na ten cel powyżej 8% swojego budżetu. Należy zwrócić uwagę, że wynikająca z warunków przetargu praca eksploatacyjna (liczba pociągo-kilometrów) na rok 2015 i 2016 będzie niższa niż w roku 2014. Ta z kolei była niższa niż w roku 2012, ta niższa niż w roku 2010, ta niższa niż w 2006 i tak dalej. Jest to stały trend likwidacji kolei w województwie podlaskim. Nic dziwnego, skoro kwota na przewozy kolejowe jest nie tylko najniższa w kraju, ale również systematycznie spada, jako część całkowitego budżetu województwa. Jeszcze w roku 2010 wynosiła 4,4% budżetu.

Polityka prowadzona przez województwo w zakresie transportu jest niezgodna z polityką Unii Europejskiej. Cele tej polityki zapisane są m.in. w Białej Księdze z 2011 r. Fundacja uważa, że jeśli województwo podlaskie nie chce realizować polityki Unii Europejskiej, to nie powinno również korzystać z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej i apeluje do Marszałka o unieważnienie obecnego przetargu na przewozy kolejowe i rozpisanie nowego.