O co chodzi w nowej unijnej regulacji nt hałasu z pojazdów?

5 lutego Parlament Europejski uchwali, że samochody, autobusy i ciężarówki muszą stać się cichsze – ale dopiero samo głosowanie rozstrzygnie, o ile decybeli.

Problem

Ponad 200 mln Europejczyków (ponad 1/3) regularnie cierpi z powodu hałasu drogowego. Jednemu na pięciu hałas utrudnia sen. Chociaż decydenci często o nim zapominają, hałas to drugi najpoważniejszy problem środowiskowy, zaraz po zanieczyszczeniu powietrza. Według niedawnego raportu WHO, hałas może powodować zaburzenia słuchu, krążenia, problemy ze snem, a także utrudniać dzieciom uczenie się. Wydany w 2008 r. raport na zlecenie sieci Transport & Environment wiąże zanieczyszczenie hałasem z 50000 śmiertelnymi zawałami i 5 procentami ataków serca, do których dochodzi w Europie każdego roku. W 2011 roku dwudziestu prominentnych ekspertów zajmujących się hałasem ostrzegło Komisję Europejską przed negatywnymi skutkami dalszej bezczynności w tej sprawie dla setek milionów Europejczyków.

Dlaczego to takie ważne?

Raport trzech holenderskich ośrodków doradczych dla T&E z ubiegłego roku szacuje, że korzyści z ostrzejszych standardów hałasu dla pojazdów są trzydziestokrotnie większe niż koszty. Potencjalne oszczędności wydatków związanych ze zdrowiem z wdrożenia ambitnej legislacji wynoszą 87 mld euro (łącznie do 2030 roku). Obniżenie hałasu o 3 dB byłoby równoważne spadkowi ruchu o połowę (skala według której mierzy się hałas jest logarytmiczna). Obniżenie hałasu o 10 dB byłoby równoważne dziesięciokrotnemu obniżeniu hałasu.

Im cichsze staną się pojazdy, tym mniej rządy i samorządy będą musiały wydawać na kosztowne ekrany i inne sposoby ochrony przed hałasem. Wzrośnie wartość mieszkań w centrach miast, bowiem zniknie jeden z głównych powodów przeprowadzki na przedmieścia – hałas.

Co się dzieje w UE?

W grudniu 2011 roku Komisja Europejska przedstawiła propozycję nowej regulacji, której celem jest obniżenie emisji hałasu przez samochody, ciężarówki i autobusy. Aby stać się obowiązującym prawem, musi być ona zaaprobowana przez Parlament Europejski i państwa członkowskie. Regulacja ta powinna być wprowadzona już dawno. Ostatni raz standardy hałasu zmieniły się w 1996 roku. Komisja proponuje zaostrzenie norm o 4 decybele dla samochodów osobowych i 3 decybele dla ciężarówek. Nowe standardy mają wejść w życie pięć lat po zatwierdzeniu, czyli nie wcześniej niż w 2018 roku. Sieć Transport & Environment (której częścią jest INSPRO) uważa, że nowe standardy powinny zacząć wchodzić w życie szybciej,  a ponadto należy od razu przewidzieć kolejną, bardziej ambitną redukcję w roku 2020.

Co zaproponowała Komisja?

KE proponuje redukcję emisji hałasu z samochodów osobowych i dostawczych o 4 dB, a z ciężarówek o 3 dB w ciągu pięciu lat, w dwóch fazach:

• Faza 1 (wchodzi w życie dwa lata po uchwaleniu) – samochody osobowe i dostawcze muszą ograniczyć hałas o 2 dB, a ciężarówki o 1 dB.

• Faza 2 (wchodzi w życie trzy lata po pierwszej) – wszystkie pojazdy muszą ograniczyć emisję hałasu o 2 kolejne 2 dB.

Dwa lata po wejściu w życie Fazy 1 limity hałasu będą poddane kolejnej rewizji. Jeżeli regulacja wejdzie w życie w tym roku, Faza 1 rozpocznie się w 2015, a Faza 2 w 2018 roku.

Jaka jest opinia Komitetu ds. Środowiska PE?

Po trzykrotnym przełożeniu terminu, Komitet poparł wreszcie bardziej rygorystyczne standardy ochrony przed hałasem. Opinia ta uzyskała słabą większość, ale udało się odrzucić alternatywną propozycję, znacznie bardziej liberalną wobec hałaśliwych samochodów sportowych, ciężarówek i autobusów. Po głosowaniu sprawozdawca zdecydował o przedstawieniu propozycji na posiedzeniu plenarnym. Głosowanie to odbędzie się 6. lub 7. lutego. Wspólna poprawka chadeków i konserwatystów bardzo osłabia regulację jeżeli chodzi o wymagania dla pojazdów sportowych, osłabia o 1 dB wymagania dla ciężarówek i autobusów, a także opóźnia pełne wejście w życie regulacji o rok. Poprawka socjalistów, zielonych i liberałów proponuję Fazę 3 wdrożenia regulacji, która miałaby wejść w życie 12 lat po uchwaleniu i zaostrzałaby wtedy normy o kolejne 2 dB.

Wynik głosowania pozwoli Parlamentowi i Radzie dopracować propozycję, tak aby była gotowa do wdrożenia.